Triger kayışları, bir aracın motor bölümündeki en önemli bileşenlerden biridir. Bu nedenle triger kayışının ne olduğunu ve nasıl çalıştığını bilmek gerekir. Zamanlama kayışı olarak da adlandırılan bu bileşen, motorun güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak için eksantrik mili ve krank milinin hareketini senkronize eder. Krank mili, motorun doğrusal hareketini dairesel bir harekete dönüştüren motor elemanıdır. Kam mili olarak da bilinen eksantrik mili,subaplar vasıtasıyla motorun emme ve egzozundan sorumludur.
Zamanlama kayışları motorun çalışmasını doğrudan etkiler ve hasarı önlemek için dikkatle muhafaza edilmelidir. Bir araçtaki bir çok bileşen gibi bu kayışlarınında belirli bir kullanım ömrü vardır. Hizmet ömrünün sonuna ulaşmış bir triger kayışı değiştirilmezse, motorda ciddi hasara neden olabilir.
İki tür zamanlama elemanı vardır: kayışlar ve zincirler. Triger zincirleri genellikle daha büyük araçlarda kullanılır ve kauçuk kayışlardan çok daha uzun ömürlüdür. Bununla birlikte, bir çok araç üreticisi üretim maliyetlerini ve motor gürültüsünü azaltmak için kauçuk kayışlar kullanmaktadır.
Triger Kayışı Ne İşe Yarar?
Triger kayışları, motorun krank mili ve eksantrik milinin hareketini düzenleyerek bir tür güç aktarımı görevi görür. Bu dişli kayış, motorun güvenli çalışması için temel bir bileşendir.
Eksantrik milleri tarafından harekete geçirilen valfler motora temiz hava besler ve aynı zamanda yanmış egzoz gazlarını dışarı atar. Bu görevi mükemmel bir şekilde yerine getirmek için valflerin açılma ve kapanma süreleri çok önemlidir. Triger işte bu noktada devreye girer. Zamanlama kayışı olarak da adlandırılan triger kayışları, eksantrik milleri üzerindeki valflerin senkronize bir şekilde açılıp kapanmasını düzenler. Bunun için gereken dönme enerjisi krank milinden elde edilir.
Triger Kayışı Ne Zaman Değiştirilmelidir?
Motorun zamanlama elemanı bazı araçlarda kayış, bazılarında ise zincir olarak karşımıza çıkar. Triger zincirleri oldukça dayanıklıdır ve aracın ömrü kadar uzun ömürlüdür. Kauçuk kayışların ise yapıları gereği düzenli aralıklarla değiştirilmesi gerekir. Bu noktada triger kayışının kaç kilometrede bir değiştirileceği sorusunun cevabı çok önemlidir.
Trigerin kullanım ömrü her otomobil üreticisine göre değişir. Ancak yine de ortalama bir değer vermek mümkündür. Genellikle triger kayışının 60000 km veya dört yıllık kullanımdan sonra değiştirilmesi tavsiye edilir. Ancak kullanıma bağlı olarak aşınma ve deformasyon meydana gelebilir. Bu nedenle triger kayışının bakımı düzenli bir görev olmalıdır.
Triger kayışının en büyük ve nihai arızası kopması olduğundan, proaktif önlemler etkilidir. Aksi takdirde, kayış koptuğunda ciddi motor hasarları meydana gelebilir. Ancak sürücünün triger kayışının ne zaman değiştirilmesi gerektiğini tek başına anlaması mümkün değildir. Bu bakımdan mutlaka yetkili bir servise danışmak gerekir.
Triger Kayışı Koparsa Ne Olur?
- Kayış koptuğunda, zamanlaması bozulmuş bir valf kapalı olması gerekirken açık kalır.
- Aynı silindirin pistonları açık valflerle çarpışır.
- Senkronize olmayan parçalar birbiriyle çarpışır ve motor çalışamaz hale gelir.
- Kopmuş bir triger kayışı motorda ciddi hasara neden olabilir.
Bu kayışlar ile ilgili değinilmesi gereken en önemli konulardan biri de kopmalarına neden olan faktörlerdir. Ömrünü tamamlamış kayışlar ve devir daim pompası arızası en önemli kopma nedenleri arasındadır. Triger kayışından güç alan devir daim (sirkülasyon) pompaları, bir arıza durumunda kayışın kopmasına neden olacak kadar güçlü tepki verir. Sirkülasyon pompası arızaları genellikle soğutma sisteminden kaynaklanır. Bu nedenle soğutma sistemi düzenli olarak kontrol edilmeli ve antifriz kullanımına dikkat edilmelidir.
